Dotychczasowe praktyki w kwestii tranzycji płciowej w polskim prawie opisana została przeze mnie w poście Korekta płci metrykalnej w polskim prawie. Post ten stracił jednak na aktualności – 4 marca 2025 roku Sąd Najwyższy podjął bowiem uchwałę (sygn. akt III CZP 6/24) w której jednoznacznie wskazał, jaki tryb postępowania wskazany jest przy rozpatrywaniu tej kwestii, w szczególności – w jaki sposób domagać się można zmiany oznaczenia płci w akcie urodzenia. Uzasadnienie uchwały odwołuje się do konieczności wsparcia praktyki sądów autorytetem Sądu Najwyższego w sytuacji, kiedy pomimo istotnej wagi zagadnienia metrykalnej zmiany płci dla osób zainteresowanych dokonaniem takiej zmiany oraz rosnącej liczby związanych z tym postępowań w praktyce sądowej polski ustawodawca nie zdecydował się na żadne rozwiązania prawne.
Co znalazło się w Uchwale?
Sąd Najwyższy zdecydował, że zmiana oznaczenia płci w akcie urodzenia odbywać się będzie w postępowaniu nieprocesowym, przy zastosowaniu przepisów o sprostowaniu aktu stanu cywilnego. Co więcej, oprócz wnioskodawcy (a więc osoby, której dotyczy akt – zgodnie z uchwałą wniosku nie może złożyć nikt inny) w postępowaniu udział brać może wyłącznie jej małżonek. Postanowienie o dokonaniu zmiany wywoływać będzie skutki od chwili prawomocności.
Co oznaczają zmiany?
Przede wszystkim, Sąd Najwyższy opowiedział się przeciwko rozpoznawania spraw dotyczących tranzycji w postępowaniu procesowym, “spornym” (na podstawie art. 189 KPC) – nie trzeba już więc wytaczać powództwa przeciwko własnym rodzicom. Nie oznacza to oczywiście, że wnioskodawca jest zwolniony z obowiązku dowodzenia zasadności żądanej zmiany (więcej o dowodach w poście powoływanym wyżej), jak również – że faktycznie nie dojdzie do sporu. Małżonek biorący udział w postępowaniu ma wszak prawo do składania przeciwdowodów i aktywnego sprzeciwiania się korekcie aktu urodzenia.
0 komentarzy