Zabezpieczenie roszczenia w sprawie pieniężnej – na przykładzie roszczenia przeciwko cinkciarz.pl

W kontekście roszczeń w ostatnim czasie wysuwanych przeciwko kantorowi internetowemu cinkciarz.pl (o czym pisałam w poście Problemy z kantorem internetowym) często pojawia się zagadnienie konieczności zabezpieczenia roszczenia. Warto więc w kilku słowach wyjaśnić, czym w ogóle jest zabezpieczenie roszczenia, jak je uzyskać i kiedy jest potrzebne. No to po kolei…

Co to jest zabezpieczenie roszczenia?

Zabezpieczenie roszczenia, jak sama nazwa wskazuje, zabezpiecza nam roszczenie – tak, żeby po wydaniu przez sąd wyroku dało się je jeszcze wyegzekwować. Zabezpieczenia żądać można w każdej sprawie cywilnej, już w trakcie postępowania lub jeszcze przed jego wszczęciem (w takiej sytuacji sąd udzielając zabezpieczenia wskaże nam termin, w ramach którego wszcząć musimy postępowanie).

W sprawie pieniężnej sposoby zabezpieczenia określone zostały wprost w art. 747 Kodeksu postępowania cywilnego. W przypadku pozwów o zapłatę, kierowanych przeciwko kantorowi internetowemu, najbardziej stosowne będzie zabezpieczenie poprzez zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego. Zabezpieczenie nie może polegać na realizacji roszczenia – nie możemy więc na przykład domagać się, aby sąd zaocznie nakazał wypłatę nam pieniędzy, których zapłaty żądamy. 

Jak uzyskać zabezpieczenie roszczenia pieniężnego?

Aby uzyskać zabezpieczenie roszczenia pieniężnego składamy stosowny wniosek do sądu właściwego dla rozpoznania sprawy (taki wniosek musi spełniać wymogi stawiane pismom procesowym).

We wniosku wskazujemy jakiego sposobu zabezpieczenia się domagamy oraz do jakiej kwoty.

Przykład: Wnoszę o udzielenie zabezpieczenia roszczenia poprzez zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego Pozwanego  nr … wierzytelności w kwocie …  

Numer rachunku pozwanego będącego podatnikiem VAT możemy znaleźć na tzw. białej liście podatników VAT, dostępnej w internecie. 

Kwota zabezpieczenia obejmować może:

• kwotę główną (czyli kwotę, której dochodzimy)
• odsetki do dnia wydania postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia (od dnia 5 października 2023 r. wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie wynosi 11,25% w stosunku rocznym; aby uniknąć pomyłki w liczeniu można wspomóc się na przykład internetowym kalkulatorem odsetek) 
• koszty wykonania zabezpieczenia (tu sprawa jest złożona – jeśli składamy wniosek o zabezpieczenie wraz z pozwem, wniosek taki nie podlega opłacie; jeśli składamy wniosek w toku postępowania – opłata to 100 złotych; jeśli składamy wniosek przed wszczęciem postępowania – opłata to ¼ przyszłej opłaty od pozwu, potem opłatę tą zaliczamy na opłatę od pozwu; dodatkowo, jeśli wniosek składa za nas pełnomocnik, do tych kosztów doliczyć można 17 złotych opłaty od pełnomocnictwa oraz koszty zastępstwa procesowego)
• przewidywane koszty postępowania (tą ustalimy w oparciu o art. 31 ust. 2 Ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych, Dz. U. z 2024 r. poz. 377)

Wniosek o zabezpieczenie roszczenia pieniężnego musi zostać uzasadniony (także jeżeli wniosek jest składany wraz z pozwem o zapłatę) – i to nie byle jak. Aby uzyskać zabezpieczenie uprawdopodobnić bowiem musimy roszczenie oraz interes prawny. 

Uprawdopodobnienie roszczenia jest łatwiejsze niż jego udowodnienie – wskazać bowiem jedynie musimy okoliczności sugerujące, że roszczenie się nam należy (a więc, w przypadku kantoru, że zleciliśmy wymianę waluty oraz że środki nie zostały nam wypłacone).

Dużo bardziej skomplikowaną sprawą jest interes prawny, czyli sytuacja, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie (art. 730(1) § 2 KPC).

Występując przeciwko kantorowi internetowemu argumentując za istnieniem po naszej stronie interesu prawnego wskazywać możemy na przykład, że od dłuższego czasu kantor ma problemy z wypłatą środków, a w chwili obecnej przeciwko temu podmiotowi toczone są liczne postępowania, przez co zachodzi ryzyko, że do czasu wydania wyroku kantor nie będzie już miał pieniędzy na wypłatę naszej należności.