W przypadku śmierci polskiego obywatela stale przed śmiercią mieszkającego w Kanadzie bądź obywatela innego kraju, który zamieszkiwał w Kraju Klonowego Liścia, ale większość majątku pozostawił w Polsce, zachodzi możliwość przeprowadzenia postępowania spadkowego przed sądami naszego kraju (o tym, jak to wygląda: Postępowanie spadkowe po osobie mieszkającej za granicą). Prawem na podstawie którego zostanie stwierdzone nabycie spadku, jest jednak w tej sytuacji prawo kanadyjskie. A to różni się w zależności od tego, o której prowincji mówimy (w Kanadzie prowincji jest 10, do tego są 3 terytoria). Oto, jakie zasady dziedziczenia obowiązują w Ontario – najbardziej zaludnionej kanadyjskiej prowincji.
Po pierwsze – testament
Jeżeli spadkodawca zostawił testament, dokument ten będzie miał pierwszorzędne znaczenie dla ustalenia spadkobierców. Testament powinien być sporządzony na piśmie, podpisany przez testatora. Podpis powinien być składany w obecności dwóch świadków, którzy następnie sami składają swoje podpisy.
Jeśli ktoś preferuje sporządzenie testamentu w samotności, bez udziału świadków, jest taka możliwość, przy czym wtedy cały dokument musi zostać napisany ręcznie przez testatora (i oczywiście podpisany).

Testament musi zostać napisany przez osobę pełnoletnią (co ciekawe, są od tego wyjątki), mającą świadomość i swobodę co do podejmowanych decyzji. Nadto, jeśli już po sporządzeniu testamentu doszło do rozwodu lub stwierdzenia nieważności małżeństwa testatora – przysporzenia testamentowe na rzecz małżonka/małżonki tracą moc.
A jeśli nie ma testamentu…
Jeśli testament nie został sporządzony lub nie jest ważny, dochodzi do dziedziczenia z ustawy. W pierwszej kolejności dziedziczy małżonek – jeśli zmarły nie miał dzieci, to cały majątek, jeśli zmarły miał jedno dziecko – połowę, jeśli zmarły miał dwoje lub więcej dzieci – jedną trzecią w zbiegu z dziećmi (dzieci dziedziczą po równo udziały w pozostałych dwóch trzecich majątku).
Ale uwaga – powyższe zasady odnoszą się do majątku o czystej wartości (czyli po spłacie długów, należności podatkowych i uiszczeniu kosztów pogrzebu) przekraczającej $350 000 (jeśli śmierć nastąpiła po 1 marca 2021 roku; jeśli wcześniej, wartość ta wynosi $200 000). Wszystko, co poniżej tej kwoty, przypada wyłącznie małżonkowi (a jeśli cały spadek nie jest wart więcej – wszystko dziedziczy małżonek, niezależnie od tego, ilu zstępnych miał zmarły).
UWAGA! Aby małżonek mógł dziedziczyć, małżeństwo jego/jej i spadkodawcy musi pozostawać wiążące i ważne w chwili śmierci. Prawo prowincji Ontario wskazuje również, że nie dziedziczy małżonek w separacji – orzeczonej przez sąd lub faktycznej trwającej dłużej niż 3 lata.
Przykład 1. Polski obywatel Jan mieszkał i zmarł w Kanadzie 29 maja 2025 roku. Nie pozostawił testamentu. Miał żonę i dwoje dzieci. Pozostawił majątek o wartości $650 000. Żonie Jana przysługuje w spadku po nim mienie o wartości $450 000 ($350 000 oraz jedna trzecia z pozostałych $300 000). Dzieci Jana nabędą spadek wart po $100 000.
Przykład 2. Polski obywatel Karol mieszkał i zmarł w Kanadzie 29 maja 2025 roku. Nie pozostawił testamentu. Miał żonę i pięcioro dzieci. Pozostawił majątek o wartości $650 000. Żonie Jana przysługuje w spadku po nim mienie o wartości $450 000 ($350 000 oraz jedna trzecia z pozostałych $300 000). Dzieci Jana nabędą spadek wart po $60 000 (dwie trzecie nadwyżki ponad $350 000, podzielone na pięć osób).
Jeśli zmarły nie miał żony/męża, ale miał dzieci – dzieci te dziedziczą cały majątek w równych częściach. W sytuacji, gdy któreś z dzieci zmarłego w chwili śmierci swojego rodzica już nie żyło, ale pozostawiło własne dzieci (wnuki spadkodawcy) – dzieci te wchodzą “w miejsce” swojego rodzica i dziedziczą w równych udziałach to, co by temu rodzicowi przypadło.
Jeśli brak małżonka/małżonki i zstępnych, dziedziczą rodzice. Jeśli żyje tylko jedno z rodziców – otrzymuje on/ona cały majątek po zmarłym dziecku. Jeśli nie żyją oboje rodzice – spadkobiercami będą siostry i bracia (a jeśli nie żyje jedno lub kilkoro z rodzeństwa, ale nie wszyscy – w miejsce nieżyjących wejdą ich dzieci). Jeśli nie żyje żadne z rodzeństwa, bratankowie i siostrzeńcy dziedziczą wszystko po równo.
Jeśli wszyscy powyżej wymienieni członkowie rodziny nie żyją, do spadku dochodzą dalsi krewni. W ich braku – majątek przechodzi na własność Państwa.
Czy w Kanadzie jest podatek spadkowy?
Jeśli w wyniku dziedziczenia nabywamy składniki majątkowe znajdujące się w Polsce, zobowiązani jesteśmy do złożenia stosownego formularza do Urzędu Skarbowego i zapłaty odpowiedniego podatku (jeśli jesteśmy najbliższymi krewnymi i w terminie złożymy formularz, nie będziemy obciążeni podatkiem). W odniesieniu do składników majątkowych położonych w Kanadzie takiego obowiązku co do zasady nie ma – nie funkcjonuje tam coś takiego, jak “podatek od spadku”. Nie oznacza to jednak, że żadna należność publicznoprawna nas nie obciąży – opodatkowane będzie nabycie konkretnych składników majątku, na przykład nieruchomości. Podatek taki pojawi się po zakończeniu kanadyjskiego postępowania spadkowego (probate).
Powyżej przedstawiono najważniejsze zasady dziedziczenia, uregulowane w obowiązującym w prowincji Ontario Succession Law Reform Act. Kanadyjskie prawo spadkowe może być jednak dużo bardziej złożone, dlatego ważne, by przed przystąpieniem do postępowania spadkowego dokładnie przeanalizować szczegóły sprawy.
0 komentarzy